Program edukacji regionalnej dla klas I - III gimnazjum obejmujący tematykę z zakresu historii, geografii, przyrody i dziedzictwa kulturowego Jastrzębi i regionu.
Program nauczania dla klas I – III Publicznego Gimnazjum w Jastrzębi opracowany przez: mgr Małgorzatę Słomską, mgr Martę Adwent i mgr Magdalenę Stec.
Przesłanki powstania programu: Dotychczas realizacja ścieżki EDUKACJA REGIONALNA – DZIEDZICTWO KULTUROWE odbywała się w ramach zajęć lekcyjnych na poszczególnych przedmiotach, co nie dawało w ocenie nauczycieli zadowalających efektów. Nauczyciele historii, geografii i biologii realizując tę ścieżkę na lekcjach i organizując różne konkursy nt. historii i przyrody Jastrzębi i okolic dostrzegli potrzebę opracowania jednego, wspólnego programu dostosowanego do warunków szkoły i regionu.
Cele programu:
- zachęcenie uczniów do planowego poszerzania i pogłębiania wiedzy o własnej miejscowości, gminie i regionie;
- wyposażenie ucznia w wiedzę o własnym regionie i dostrzeganie jego związków z dziedzictwem narodowym;
- kształcenie umiejętności zbierania, gromadzenia, porządkowania i opracowywania informacji;
- uczenie ciekawego i aktywnego sposobu spędzania wolnego czasu;
- nabywanie umiejętności pracy w grupie i nawiązywania kontaktów interpersonalnych;
- zachęcanie do promowania walorów swojej "Małej Ojczyzny";
- przygotowanie do aktywnego uczestnictwa w życiu regionu;
- rozwijanie poczucia odpowiedzialności za własny region, budzenie miłości i przywiązania do stron rodzinnych.
Jastrzębia 2005
ZAGADNIENIE I Jastrzębia – moja wieś.
- Moja rodzinna miejscowość – położenie, podział wsi, nazwy poszczególnych części, pól.
Sposób realizacji: wycieczka, wykonanie mapy Jastrzębi Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- określić położenie rodzinnej miejscowości
- nazwać przysiółki wsi
- z pomocą nauczyciela wykonać mapę wsi z podziałem na części
- Uwarunkowania geograficzne (krajobraz, rzeźba terenu, klimat, wody, budowa geologiczna)
Sposób realizacji: Wycieczka do posterunku meteorologicznego, wycieczka na Kutypówkę i obserwacja krajobrazu, zdjęcia, makieta Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- określić położenie rodzinnej miejscowości
- nazwać przysiółki wsi
- z pomocą nauczyciela wykonać mapę wsi z podziałem na części
- Świat roślin i zwierząt – rośliny i zwierzęta w najbliższym otoczeniu, gatunki chronione, charakterystyczne, pomniki przyrody.
Sposób realizacji: Zielnik, mapa pomników przyrody, mapa atrakcji przyrodniczych Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- rozpoznać i nazwać gatunki roślin i zwierząt występujących na tym terenie
- przygotować okazy zielnikowe
- wymienić charakterystyczne gatunki chronione
- zaprojektować mapę atrakcji przyrodniczych
- Ludność – dane statystyczne, przezwiska, charakterystyczne nazwiska.
Sposób realizacji: Wywiad z pracownikiem USC, rozmowa z księdzem proboszczem, porównanie z danymi z przeszłości Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- zebrać i opracować dane statystyczne dotyczące ludności.
- Rodzaje działalności gospodarczej mieszkańców wsi.
Sposób realizacji: Wywiad z pracownikiem Urzędu Gminy, wywiad z osobami prowadzącymi działalność Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- z pomocą nauczyciela sporządzić ankietę nt. pracy zawodowej i zajęć rodziców
- opracować wyniki ankiety
- przeprowadzić wywiad
- Historia wsi: geneza nazwy, pierwsze wzmianki, ważne wydarzenia, najstarsze obiekty, kościół, stary cmentarz, cmentarz choleryczny, Muzeum etnograficzne – Grociarnia.
Sposób realizacji: Wycieczka do kościoła, na cmentarz, do Grociarni; album kapliczek wsi Jastrzębia; album najstarszych obiektów; folder – plakat nt genezy nazwy, początków istnienia wsi; opieka nad cmentarzem cholerycznym, prace porządkowe, wykonanie nowych tablic informacyjnych; plakat nt: "Ciekawe eksponaty Grociarni w Jastrzębi". Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- wyszukać i zgromadzić informacje nt historii wsi
- wymienić najstarsze obiekty
- zlokalizować kapliczki
- wykonać ciekawy album kapliczek i najstarszych obiektów
- wykonać zaplanowane plakaty
- Życie kulturalne mieszkańców Jastrzębi; kultywowanie tradycji – Kapela Pogórzanie, stój regionalny, Przegląd Kapel Ludowych – Wstążka Krakowska
Sposób realizacji: Spotkanie z członkami Kapeli Pogórzanie; wywiad z kierownikiem DK w Jastrzębi; gazetka nt stroju regionalnego Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- opisać strój regionalny
- przeprowadzić wywiad z członkiem kapeli
- wymienić osiągnięcia kapeli "Pogórzanie"
- Sylwetki ciekawych osób – mieszkańców Jastrzębi: Członkowie kapeli, Pani Irena Maraś, Pani Władysława Gargaś.
Sposób realizacji: Spotkanie, wywiad Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- Przeprowadzić wywiad z wymienionymi mieszkańcami wsi
- Na podstawie wspomnień opisać historię szkoły po wojnie
- Dlaczego powinienem być dumny z mojej "Małej Ojczyzny" i co mogę dla jej piękna uczynić?; walory krajobrazowe, szlaki turystyczne, wyciąg narciarski, muzeum regionalne "Grociarnia", ścieżka rowerowa
Sposób realizacji: Prezentacja opracowanych materiałów; albumów, map itd. własna twórczość literacka, plastyczna uczniów. Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- w ciekawy sposób zaprezentować wyniki swojej pracy
ZAGADNIENIE II Ciężkowice – moja gmina.
- Gmina Ciężkowice w powiecie – położenie, obszar, miejscowości należące do gminy.
Sposób realizacji: mapa Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- określić położenie gminy Ciężkowice w powiecie województwie,
- wymienić i przedstawić na mapie miejscowości należące do gminy
- Środowisko geograficzno – przyrodnicze gminy Ciężkowice.
Sposób realizacji: Wycieczka do Falkowej, Siekierczyny, Kąśnej; album miejsc charakterystycznych; uzupełnienie mapy atrakcji przyrodniczych Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- scharakteryzować środowisko geograficzno – przyrodnicze następujących miejscowości: Falkowa, Siekierczyna, Kąśna
- wymienić i zlokalizować na mapie atrakcje przyrodnicze tych miejscowości
- wykonać album miejsc charakterystycznych
- Ludność gminy – dane statystyczne, charakterystyczne nazwiska i przezwiska. Zanikające zawody, zajęcia mieszkańców.
Sposób realizacji: Wywiad z pracownikiem USC; wywiady i zdjęcia mieszkańców wykonujących zanikające zawody; ankieta wśród uczniów gimnazjum nt. pracy zawodowej i zajęć rodziców. Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- zebrać i opracować dane statystyczne dotyczące ludności
- zebrać i opracować dane dotyczące charakterystycznych nazwisk występujących w poszczególnych miejscowościach.
- wyjaśnić genezę niektórych przezwisk
- przeprowadzić wywiad z osobami wykonującymi unikalne zawody
- sporządzić ankietę nt zajęć mieszkańców i opracować wyniki
- Najważniejsze wydarzenia dziejów Falkowej, Siekierczyny i Kąśnej – geneza nazwy, pierwsze wzmianki, najstarsze obiekty
Sposób realizacji: Analiza dostępnych dokumentów i literatury; wycieczki; album obiektów. Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- wyjaśnić genezę nazwy wsi
- wyszukać w dostępnej literaturze informacje nt historii wsi
- wykonać album ciekawych obiektów
- Sylwetki ciekawych osób; żyjących i z przeszłości.
Sposób realizacji: Wywiady Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- przeprowadzić wywiad
- w ciekawy sposób zaprezentować zdobyte informacje
- Miejsca Pamięci Narodowej gminy Ciężkowice i okolic:
- Jamna MPN
- Dąbry MPN
- Zborowice, Pławna
- Cmentarze z I wojny światowej
Sposób realizacji: Zdjęcia i opis Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- wymienić i zlokalizować na mapie MPN okolic Ciężkowic
- zebrać i zaprezentować informacje dotyczące wydarzeń związanych z tymi miejscami.
ZAGADNIENIE III Ciężkowice – miasto.
- Ciężkowice – plan miasta, ludność dane statystyczne, funkcje miasta.
Sposób realizacji: Wycieczka; wywiad z pracownikiem USC Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- zebrać dane statystyczne dotyczące ludności miasta Ciężkowic
- zaznaczyć na planie miasta obiekty związane z funkcjami pełnionymi przez miasto
- Atrakcje turystyczne Ciężkowic – kościół, muzeum..
Sposób realizacji: Wycieczka; szlak zwiedzania miasta Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- zaprojektować szlak zwiedzania miasta
- Przyroda Ciężkowic.
Sposób realizacji: Wycieczka do rezerwatu "Skamieniałe Miasto", zdjęcia Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- opisać przyrodę Ciężkowic
- wymienić nazwy charakterystycznych skał
- przedstawić genezę i cele powstania rezerwatu "Skamieniałe miasto"
- wskazać na mapie pomniki przyrody
- Historia Ciężkowic – geneza nazwy, herb, najważniejsze wydarzenia, najstarsze obiekty.
Sposób realizacji: wycieczka Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- wyjaśnić genezę nazwy miasta
- opisać herb miasta
- przedstawić najważniejsze wydarzenia z dziejów miejscowości
- zlokalizować na planie miasta najstarsze obiekty
- Sylwetki osób zasłużonych dla miasta: F. Dziuban, I.J. Paderewski, Masiuk, Łuczkiewiczowie, J. Mucha, dr W. Tomek
Sposób realizacji: wyszukiwanie informacji w dostępnej literaturze; wywiady z osobami, które znały wspominane postacie. Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- wymienić osoby zasłużone dla miasta
- przygotować informacje nt. działalności tych osób
- Słynni mieszkańcy Ciężkowic: ks. Prałat M. Sopata, A. Grabowski, B. Bigos, G. Schabowska, M. Król, K. Leo
Sposób realizacji: spotkania, wywiady, zdjęcia Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- wymienić ciekawych mieszkańców Ciężkowic
- zaprezentować informację o zasłużonych dla miasta osobach
- przeprowadzić wywiad z wybraną osobą
- Legendy Ciężkowic i okolic.
Sposób realizacji: Spis legend; konkurs na ilustrację legend Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- opowiedzieć legendy związane z Ciężkowicami i okolicami
- plastycznie zobrazować wybrane legendy
- Dlaczego powinienem być dumny z mojej "Małej Ojczyzny"? – perspektywy rozwoju naszej gminy.
Sposób realizacji: Konkurs pt."Jestem burmistrzem gminy Ciężkowice"; własna twórczość literacka, plastyczna uczniów Przewidywane osiągnięcia (cele operacyjne) Uczeń potrafi:
- w interesujący sposób zaprezentować wyniki swojej pracy
- opracować plan rozwoju Ciężkowic i gminy.
|